محیط نگهداری قطعات کار پوشش‌داده‌شده با رنگ الکتروفورز اپوکسی (که معمولاً به پوشش پخته‌شده روی قطعات کار پس از رنگ‌آمیزی الکتروفورز اشاره دارد) برای حفظ عملکرد پوشش، جلوگیری از آسیب، جلوگیری از آلودگی و اطمینان از کیفیت محصول نهایی بسیار مهم است. اگرچه پوشش الکتروفورز پخته‌شده نسبتاً پایدار است، اما شرایط نامناسب نگهداری همچنان می‌تواند منجر به نقص در پوشش یا پیری تسریع‌شده شود.
در زیر الزامات و توصیه‌های کلیدی محیط نگهداری آورده شده است:
1. قرار گرفتن در معرض نور
- دور از نور نگهداری شود: از قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید یا سایر منابع نور ماوراء بنفش (UV) قوی خودداری کنید. نور UV یکی از علل اصلی تخریب پوشش است که منجر به موارد زیر می‌شود:
- از دست رفتن براقیت، تغییر رنگ یا زرد شدن: رزین اپوکسی نسبت به نور UV نسبتاً حساس است و قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آن باعث ایجاد زوال زیبایی‌شناختی قابل توجه می‌شود.
- گچی شدن: سطح پوشش به حالت پودری تخریب می‌شود.
- نگهداری در داخل ساختمان: ترجیحاً در یک انبار سرپوشیده نگهداری شود. در صورت نیاز به نگهداری موقت در فضای باز، از چادرهای ضد آب و مات یا پوشش‌هایی استفاده کنید تا قطعات کار کاملاً محافظت شوند و اطمینان حاصل شود که پوشش باعث ایجاد اصطکاک یا تجمع آب روی سطح پوشش نمی‌شود.
2. دما و رطوبت
- محدوده ایده‌آل: دمای بین 15 درجه سانتی‌گراد و 30 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی زیر 70٪ را حفظ کنید که برای پایداری طولانی‌مدت پوشش بهینه است.
- از دماهای بالا خودداری کنید: قرار گرفتن مداوم در معرض دماهای بالای 40 درجه سانتی‌گراد، پیری پوشش را تسریع می‌کند (به عنوان مثال، گچی شدن، از دست رفتن براقیت یا شکنندگی) و ممکن است باعث ایجاد تغییرات تنش داخلی در پوشش شود. از نزدیکی به منابع گرما مانند دیگ‌های بخار، خروجی‌های کوره پخت یا پشت‌بام‌های آفتاب‌گیر خودداری کنید.
- از دماهای پایین/چرخه‌های انجماد-ذوب خودداری کنید: در حالی که پوشش‌های پخته‌شده عموماً مقاومت خوبی در برابر سرما دارند، دماهای بسیار پایین (زیر -20 درجه سانتی‌گراد) یا چرخه‌های انجماد-ذوب مکرر می‌تواند شکنندگی پوشش را افزایش دهد و آن را مستعد ترک خوردن در هنگام جابجایی یا ضربه‌های جزئی کند، به خصوص برای فیلم‌های ضخیم یا پوشش‌هایی که به انعطاف‌پذیری بالایی نیاز دارند.
- از رطوبت بالا خودداری کنید: محیط‌هایی با رطوبت نسبی بالای 80٪ می‌توانند باعث موارد زیر شوند:
- تراکم: هنگامی که دمای قطعه کار زیر نقطه شبنم باشد، قطرات آب روی سطح تشکیل می‌شوند که به طور بالقوه منجر به تاول زدن، کاهش چسبندگی یا خوردگی بستر (به ویژه در لبه‌ها یا جوش‌ها) می‌شود.
- لکه‌های آب/آلودگی: آب تبخیر شده ممکن است لکه‌های آب یا رسوبات معدنی باقی بگذارد که بر ظاهر تأثیر می‌گذارد.
- رشد کپک: در شرایط بسیار مرطوب و با تهویه ضعیف، ممکن است کپک روی آلاینده‌های سطحی رشد کند (اگرچه خود پوشش‌های اپوکسی عموماً در برابر کپک مقاوم هستند).
3. تهویه
- تهویه خوب: منطقه نگهداری باید دارای گردش هوای کافی باشد تا:
- رطوبت را پراکنده کند و رطوبت موضعی را کاهش دهد.
- از تجمع آلاینده‌های فرار (به عنوان مثال، بخارات حلال یا مه اسید از فرآیندهای مجاور) روی سطح قطعه کار جلوگیری کند، که می‌تواند باعث آلودگی یا خوردگی شود.
- از دماهای بالای موضعی خودداری کنید.
- از فضاهای مهر و موم شده و مرطوب خودداری کنید: قطعات کار را برای مدت طولانی در محیط‌های مرطوب و بدون تهویه مانند زیرزمین نگهداری نکنید.
4. تمیزی و جلوگیری از گرد و غبار
- محیط تمیز: منطقه نگهداری باید تمیز، خشک و عاری از گرد و غبار، روغن یا سایر آلاینده‌های شیمیایی باشد. گرد و غبار موجود در هوا، مه روغن یا ذرات فلزی که روی سطح پوشش قرار می‌گیرند، می‌توانند بر ظاهر تأثیر بگذارند، به عنوان نقاط شروع خوردگی عمل کنند یا در پوشش فرو روند و باعث ایجاد نقص شوند.
- از تماس با آلاینده‌ها خودداری کنید: قطعات کار نباید مستقیماً با موادی که می‌توانند پوشش را آلوده کنند (به عنوان مثال، روغن مرطوب، مواد شیمیایی، مواد خورنده یا مواد بسته‌بندی کثیف) تماس داشته باشند.
5. حفاظت فیزیکی و انباشته‌سازی
- از آسیب مکانیکی جلوگیری کنید: در حین نگهداری و جابجایی، از خراش، ضربه، فشار یا اصطکاک خودداری کنید. در حالی که پوشش دارای سختی خاصی است، اشیاء تیز یا جابجایی خشن می‌تواند باعث آسیب دائمی شود.
- از ابزارهای ایستگاه کاری مناسب (به عنوان مثال، قفسه‌ها، چرخ دستی‌ها یا پالت‌های تخصصی) استفاده کنید.
- مواد بالشتکی نرم و تمیز (به عنوان مثال، فوم، نمد یا مقوای موجدار) را بین قطعات کار و بین قطعات کار و قفسه‌ها/زمین قرار دهید تا از تماس سخت جلوگیری شود.
- کشیدن سایر اقلام روی قطعات کار پوشش‌داده‌شده اکیداً ممنوع است.
- انباشته‌سازی مناسب:
- از انباشته‌سازی پایدار برای جلوگیری از فروپاشی و آسیب اطمینان حاصل کنید.
- از ارتفاع انباشته‌سازی بیش از حد برای جلوگیری از فشار بیش از حد بر روی قطعات کار پایینی خودداری کنید، که می‌تواند باعث تغییر شکل یا ترک خوردن پوشش شود.
- قطعات کار را از زمین بلند کنید (برای جلوگیری از تماس با آب، رطوبت یا خاک)، ترجیحاً روی پالت‌ها.
- فاصله مناسب برای تهویه و بازرسی را حفظ کنید.
6. جداسازی و ایمنی
- دور از منابع خورنده نگهداری شود: منطقه نگهداری باید از محیط‌هایی که گازهای خورنده تولید می‌کنند (به عنوان مثال، مناطق ترشی، فسفاته کردن یا الکترولیز) یا مه نمک دور باشد.
- ایمنی در برابر آتش: اگرچه پوشش‌های اپوکسی پخته‌شده قابل اشتعال نیستند، اما منطقه نگهداری باید با مقررات ایمنی در برابر آتش مطابقت داشته باشد، دور از شعله‌های باز یا منابع گرما نگهداری شود و به امکانات آتش‌نشانی لازم مجهز باشد.
- جداسازی شیمیایی: از نگهداری در نزدیکی اسیدهای قوی، بازها یا حلال‌های آلی برای جلوگیری از نشت تصادفی که باعث آلودگی یا خوردگی پوشش می‌شود، خودداری کنید.
نکات کلیدی خلاصه
- دمای متوسط: ایده‌آل 15–30 درجه سانتی‌گراد؛ از دماهای بالا (>40 درجه سانتی‌گراد) و دماهای بسیار پایین/چرخه‌های انجماد-ذوب خودداری کنید.
- رطوبت متوسط: زیر 70٪ RH؛ اکیداً از رطوبت بالا (>80٪) و تراکم جلوگیری کنید.
- از قرار گرفتن در معرض نور خودداری کنید: اکیداً از قرار گرفتن در معرض UV (نور خورشید) جلوگیری کنید.
- تهویه خوب: اطمینان از گردش هوا برای پراکنده کردن رطوبت و آلاینده‌ها.
- تمیز و عاری از گرد و غبار: حفظ یک محیط نگهداری تمیز و عاری از آلودگی.
- حفاظت فیزیکی مناسب: جلوگیری از خراش، ضربه یا فشار؛ استفاده از مواد بالشتکی، انباشته‌سازی منطقی و نگهداری در ارتفاع.
- جداسازی ایمن: دور از منابع خورنده، خطرات آتش‌سوزی و مواد شیمیایی ناسازگار نگهداری شود.
با رعایت این الزامات محیط نگهداری، یکپارچگی، ظاهر و عملکرد پوشش‌های الکتروفورز اپوکسی را می‌توان به حداکثر رساند و اطمینان حاصل کرد که محصول نهایی انتظارات کیفیت و عمر مفید را برآورده می‌کند.